รายละเอียดพรรณไม้ : RPRP-02555


ชื่อวิทยาศาสตร์

Glycosmis pentaphylla (Retz.) DC.

สกุล

Glycosmis Corrêa

สปีชีส์

pentaphylla

Variety

-

Sub Variety

-

Form
-
ชื่อพ้อง / ชื่อดั้งเดิม

Bursera nitida Fern.-Vill.

Chionotria monogyna Walp.

Chionotria rigida Jack

Glycosmis arborea (Roxb.) DC.

ชื่อไทย
เขยตาย
ชื่อท้องถิ่น
น้ำข้าวต้น พิษนาคราช พุทธรักษา (สุโขทัย)/ ประยงค์ใหญ่ (กรุงเทพฯ)/ กระรอกน้ำ กระรอกน้ำข้าว (ชลบุรี)/ มันหมู (ประจวบคีรีขันธ์)/ เขนทะ ส้มชื่น (ภาคเหนือ)/ ส้มชื่น (ภาคอีสาน)/ กระโรกน้ำข้าว เขยตายแม่ยายชักลาก ลูกเขยตาย น้ำข้าว (ภาคกลาง)
ชื่อสามัญ
-
ชื่อวงศ์
RUTACEAE
ลักษณะวิสัย
ไม้ยืนต้น ขนาดเล็ก
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

ลำต้น สูง 2-4 เมตร ลำต้นเป็นเหลี่ยม  ผิวลำต้นตกกระเป็นวงสีขาว

ใบ ใบประกอบแบบขนนก ออกเรียงสลับตรงข้ามหรือกึ่งตรงข้าม มีใบย่อยประมาณ 3-5 ใบ ใบย่อยรูปรีหรือรูปไข่กลับ ปลายใบแหลมถึงกลม โคนใบสอบเรียว ขอบใบเรียบหรือมีรอยจักตื้น แผ่นใบเรียบ

ดอก ดอกออกดอกเป็นช่อเชิงลดแยกแขนงหรือออกเป็นกระจุกประมาณ 12-15 ดอก ยาวประมาณ 10-30 เซนติเมตร ดอกมีขนาดเล็กเป็นสีขาว มีกลิ่นหอม ดอกออกตามซอกใบและที่ปลายกิ่ง กลีบดอกเป็นสีขาวมี 5 กลีบ

ผล ผลเป็นรูปทรงกลมขนาดเล็ก ปลายผลแหลม ผิวผลเรียบ ผลอ่อนเป็นสีเขียว เมื่อสุกแล้วจะเปลี่ยนเป็นสีชมพูใส ฉ่ำน้ำ มีรสหวาน

เมล็ด มี 1 เมล็ด กลมเป็นลาย

สภาพนิเวศ
กลางแจ้ง,ร่มรำไร
สภาพนิเวศวิทยา

ป่าโปร่ง ป่าเบญจพรรณ ตามชายป่าและหมู่บ้าน

ถิ่นกำเนิด

เอเชีย และออสเตรเลีย

การกระจายพันธุ์

อินเดีย พม่า จีนตอนใต้ ประเทศในแถบคาบสมุทรอินโดจีน สุมาตราและชวา ไทย เนปาล เวียดนาม

การปลูกและการขยายพันธุ์

ขยายพันธุ์โดยการปักชำ ตอนกิ่ง

ระยะเวลาการติดดอก
กรกฎาคม-ตุลาคม
ระยะเวลาการติดผล
มกราคม-มีนาคม
ประเภทการใช้ประโยชน์
สมุนไพร,พืชประดับ

ผล สุกมีรสหวานใช้รับประทานได้ แต่มีกลิ่นฉุน

เนื้อไม้ ใช้ทำเครื่องมือทางการเกษตร

ราก ยาแก้ไข้กาฬ ไข้รากสาด และเป็นยาลดไข้ ยาแก้ไอ แก้ไข้ ยาแก้โรคบิดท้องเดิน ยาขับน้ำนม แก้โรคผิวหนังพุพอง ทาแผลที่อักเสบ ยากระทุ้งพิษ แก้พิษฝีทั้งภายในและภายนอก แก้พิษงูหรือพิษนาคราช แก้พิษต่างๆ แก้พิษไข้ ยาแก้ฝีที่นม ตัดรากฝีที่นม เกลื่อนฝีให้ยุบ ยับยั้งเชื้อไวรัสบางชนิด

ใบ ยาลดระดับน้ำตาลในเลือด แก้เบาหวาน ยาแก้ไอ แก้ไข้ ยาแก้โรคบิดท้องเดิน ถ่ายพยาธิตัวกลม แก้ไข้ ยาแก้โรคตับ รักษาผิวหนังอักเสบ เป็นตุ่มพุพอง หรือคันอักเสบ ยาทารักษางูสวัด เริม ไฟลามทุ่ง ขยุ้มตีนหมา ลมพิษ

เปลือกต้น ยาขับน้ำนม ยาแก้ฝีทั้งภายในและภายนอก ยากระทุ้งพิษ แก้พิษงูหรือพิษนาคราช แก้พิษต่างๆ แก้พิษไข้

ดอก ยาแก้หิด

หมายเหตุ

-

แหล่งอ้างอิง

Flora of China. “Glycosmis pentaphylla.” [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=242323641 (1 กุมภาพันธ์ 2560)

ThaiHerbal.org. 2015. “เขยตาย.” [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://thaiherbal.org/3125/3125 (1 กุมภาพันธ์ 2560)

The Plant List. 2013. “Glycosmis pentaphylla (Retz.) DC.” [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-2827634 (1 กุมภาพันธ์ 2560)

The Royal Botanic Gardens, Kew science. “Glycosmis pentaphylla.” [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://www.plantsoftheworldonline.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:773786-1 (1 กุมภาพันธ์ 2560)

แหล่งอ้างอิงการจำแนก

-

แหล่งอ้างอิงการใช้ประโยชน์

-

สถานะของข้อมูลพรรณไม้
แบบร่าง
รายการรูปภาพ

กลับหน้ารายการพรรณไม้ แก้ไขข้อมูล จัดการรูปภาพ พิมพ์ QR Code ของพืชนี้ ลบข้อมูลพรรณไม้นี้