รายละเอียดพรรณไม้ : RPRP-01221


ชื่อวิทยาศาสตร์

Citrus × aurantium L.

สกุล

Citrus L.

สปีชีส์

aurantium

Variety

-

Sub Variety

-

Form
-
ชื่อพ้อง / ชื่อดั้งเดิม

Aurantium × acre Mill.

Aurantium × bigarella Poit. & Turpin

Aurantium × corniculatum Poit. & Turpin

Aurantium × corniculatum Mill.

Aurantium × coronatum Poit. & Turpin

Aurantium × distortum Mill.

Aurantium × humile Mill.

Aurantium × myrtifolium Descourt.

Aurantium × orientale Mill.

Aurantium × silvestre Pritz.

Aurantium × sinense (L.) Mill.

Aurantium × variegatum Barb.Rodr.

ชื่อไทย
ส้มซ่า
ชื่อท้องถิ่น
เช้ง เซาะกา (จีน)/ ซาฮ้อ เซซุยเฌอ(กะเหรี่ยงแม่ฮ่องสอน)/ มะเกลี้ยง มะขุน (ภาคเหนือ)
ชื่อสามัญ
Bigarade / Bitter orange / Seville orange / Sour orange
ชื่อวงศ์
RUTACEA
ลักษณะวิสัย
ไม้ยืนต้น ขนาดเล็ก
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

ลำต้น ไม้ยืนต้น สูง 3-10 ม. ทรงพุ่มกลม มีกิ่งก้านมาก กิ่งอ่อนเป็นเหลี่ยม กิ่งมีหนามแหลมสั้น กิ่งแก่ อาจอวบยาวถึง 8 ซม.

ใบ ใบเดี่ยว เรียงสลับ มีจุดต่อมน้ำมันมาก มีกลิ่นหอมเมื่อขยี้ ก้านใบยาว 2-3 ซม. ครึ่งตอน บนแผ่เป็นปีกแคบ ๆ ถึงกว้าง รูปคล้ายสามเหลี่ยมแกมไข่กว้าง ขนาดกว้างถึง 2.5 ซม. แผ่นใบรูปไข่กว้างถึงรูปรี ขนาดกว้าง 4-7 ซม. ยาว 7-12 ซม. โคนใบสอบหรือมน ปลายมนถึงปลายทู่ ขอบใบเกือบเรียบถึงจักเล็กน้อย

ดอก ดอกเดี่ยวหรือเป็นกลุ่มดอกออกที่ซอกใบ กลีบสีขาว มี 2-3 ดอก มีกลิ่นหอมแรง ปกติเป็นดอกสมบูรณ์เพศ กลีบเลี้ยงรูปคล้ายถ้วย ยาว 0.4-0.5 ซม. มี 3-5 หยัก รูปไข่กว้างคล้ายสามเหลี่ยม เกลี้ยงหรือมีขน กลีบดอก มี 4-5 กลีบ รูปขอบขนาน ขนาดกว้าง 0.4 ซม. ยาว 1.5 ซม. เกสรเพศผู้ มี 20-25 อัน แยก 4-5 กลุ่ม ก้านเกสร ยาว 6-10 ซม.  อับเรณู รูปขอบขนาน สีเหลือง เกสรเพศเมีย ก้านเกสรอวบและยอดเกสรนูนกลม รังไข่ ไม่มีขน

ผล ผลแบบส้ม รูปกลม ขนาดส้นผ่าศูนย์กลาง 5-8 ซม. มี 8-12 ห้อง ตรงกลางกลวง เปลือกหนา ผิวเรียบถึงเป็นตุ่มขรุขระ สีส้มเหลืองมีกลิ่นแรง เนื้อในเป็นกรด มีรสขม เล็กน้อย เมล็ดมีจำนวนมาก 

สภาพนิเวศ
กลางแจ้ง
สภาพนิเวศวิทยา

เหมาะสำหรับปลูกในสภาพแวดล้อมที่แสงแดดส่องถึง

ถิ่นกำเนิด

แหล่งกำเนิดอาจเป็นทางตะวันออกเฉียงเหนือของอินเดีย และพื้นที่ที่ติดกับพม่าและจีนแล้วแพร่กระจายไปทางตะวันออกเฉียงเหนือยังญี่ปุ่น และทางตะวันตกผ่านอินเดียไปยังตะวันออกกลาง แล้วต่อไปยังยุโรป

การกระจายพันธุ์

เขตเมดิเตอร์เรเนียน

การปลูกและการขยายพันธุ์

ขยายพันธุ์โดยการปักชำ ตอนกิ่ง

ระยะเวลาการติดดอก
-
ระยะเวลาการติดผล
-
ประเภทการใช้ประโยชน์
สมุนไพร

เปลือกผล รสปร่าหอมใช้ทำยา หอมแก้ลมวิงเวียนหน้ามืดตาลาย แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ น้ำในลูก รสเปรี้ยวอมหวาน กัดฟอก เสมหะ แก้ไอ ฟอกโลหิต ใบ รักษาโรคผิวหนัง 

หมายเหตุ

-

แหล่งอ้างอิง

ชื่อพรรณไม้ เต็ม สมิตินันทน์. “ส้มซ่า.” [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://www.dnp.go.th/botany/mplant/word.aspx?linkback=localname&localname=%E0%B8%AA%E0%B9%89%E0%B8%A1%E0%B8%8B%E0%B9%88%E0%B8%B2&keyback=%E0%B8%AA%E0%B9%89%E0%B8%A1%E0%B8%8B%E0%B9%88%E0%B8%B2 (5 กรกฎาคม 2560)

สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศ ไทย. 2013. “ส้มซ่า” [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://www.tistr.or.th/essentialoils/plant_%E0%B8%AA%E0%B9%89%E0%B8%A1%E0%B8%8B%E0%B9%88%E0%B8%B2.htm (5 กรกฎาคม 2560)

The Plant List. 2013. “Citrus × aurantium L.” [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-2723957 (5 กรกฎาคม 2560)

The Royal Botanic Gardens,Kew science. “Citrus × aurantium.” [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://www.plantsoftheworldonline.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:59600-2 (5 กรกฎาคม 2560)

แหล่งอ้างอิงการจำแนก

-

แหล่งอ้างอิงการใช้ประโยชน์

-

สถานะของข้อมูลพรรณไม้
แบบร่าง
รายการรูปภาพ

กลับหน้ารายการพรรณไม้ แก้ไขข้อมูล จัดการรูปภาพ พิมพ์ QR Code ของพืชนี้ ลบข้อมูลพรรณไม้นี้