รายละเอียดพรรณไม้ : RPRP-00650


ชื่อวิทยาศาสตร์

Basella alba L.

สกุล

Basella L.

สปีชีส์

alba

Variety

-

Sub Variety

-

Form
-
ชื่อพ้อง / ชื่อดั้งเดิม

Basella cordifolia Lam.

Basella lucida L.

Gandola rubra Rumph. ex L.

ชื่อไทย
ผักปลัง
ชื่อท้องถิ่น
เดี้ยจุ่น (เมี่ยน)/ ชั่วชานเฉา มั้งฉ่าง (ม้ง-เชียงใหม่)/ เมี่ยะจุ่น (เย้า-เชียงใหม่)/ ผักปั๋ง (ภาคเหนือ)/ ผักปลัง ผักปลังใหญ่ (ภาคกลาง)/ โปเด้งฉาย (จีน)
ชื่อสามัญ
Malabar nightshade/ Ceylon spinach/ East Indian spinach
ชื่อวงศ์
BASELLACEAE
ลักษณะวิสัย
ไม้เลื้อย
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

ต้น ไม้เลื้อย ลำต้นอวบน้ำ ยาวได้ถึง 6 ม. ผิวเรียบเกลี้ยง สีเขียวม่วงหรือสีม่วงอมแดง

ใบ ใบเดี่ยว ออกเรียงสลับ ก้านใบยาว อวบน้ำ รูปไข่ กว้าง 3-8 ซม. ยาว 5-10 ซม. ปลายใบแหลม ใบเว้าคล้ายรูปหัวใจ โคนใบมน เนื้อใบหนา ขอบใบเรียบ .ในใบมีเมือก

ดอก ออกเป็นช่อตามซอกใบ ไม่มีก้านดอก ดอกขนาดเล็ก 3-4 มม. สีชมพู มีกลีบรองดอก 1 กลีบ กลีบเลี้ยง 2 กลีบ กลมรี โคนกลีบติดกัน ปลายกลีบแยก 5 แฉก เป็นดอกสมบูรณ์ มีเกสรเพศผู้ 5 อัน เกสรเพศเมีย 3 อัน

ผล ลักษณะกลมแบน กว้าง 5-8 มม. ยาว 5-10 มม. เมื่อผลแก่สีม่วงอมดำ มีเนื้อนิ่ม ภายในผลมีน้ำสีม่วง

เมล็ด หนึ่งผลมี 1 เมล็ด สีน้ำตาลอ่อน

สภาพนิเวศ
กลางแจ้ง
สภาพนิเวศวิทยา

พบได้ในที่โล่งแจ้ง ตามป่าทั่วไป ในที่ราบหรือบนเขา สูงถึง 2,000 ม. เหนือระดับทะเลปานกลาง

ถิ่นกำเนิด

มีถิ่นกำเนิดในอนุทวีปอินเดียเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และประเทศนิวกินี

การกระจายพันธุ์

พบในประเทศแถบเอเชียใต้ เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จีน ปัจจุบันได้มีการพัฒนาเป็นพืชปลูกในประเทศเขตร้อนในเอเชีย แอฟริกา และอเมริกา

การปลูกและการขยายพันธุ์

การปลูกทำโดยการเพาะเมล็ด และปักชำกิ่ง ขยายพันธุ์โดยเมล็ด และการแตกรากจากข้อ

ระยะเวลาการติดดอก
-
ระยะเวลาการติดผล
-
ประเภทการใช้ประโยชน์
อาหาร,สมุนไพร,พืชประดับ

ต้น ตำเอาน้ำทาแก้อักเสบ พิษฝี กินแก้พิษฝีดาษ ต้มน้ำดื่มเป็นยาระบายอ่อนๆ โดยเฉพาะสตรีมีครรภ์ แก้ท้องผูก ท้องแน่น ท้องเฟ้อ ไส้ติ่งอักเสบ ทั้งต้นใช้แก้หืด แก้ไอ
ราก ใช้เป็นยาถู หรือนวดให้เลือดไหลเวียน แก้มือเท้าด่าง สระผมแก้รังแค ต้มน้ำดื่มแก้ท้องผูก น้ำที่คั้นจากรากเป็นยาหล่อลื่นได้เป็นอย่างดี ช่วยขับอุจจาระและปัสสาวะ
ใบ นำมาตำใช้พอกแผลสด แก้กลากเกลื้อน ผื่นคัน ฝีอักเสบ ฝีดาษ ต้มน้ำดื่มเป็นยาระบายอ่อนๆ ใช้กับสตรีมีครรภ์และเด็ก เป็นยาขับปัสสาวะ แก้ท้องผูก แก้บิด รักษากระเพาะอาหารพิการ ริดสีดวงทวาร และโรคหนองใน
ดอก คั้นเอาน้ำทา แก้ผิวหนังแห้งแตก โรคผิวหนังกลากเกลื้อน โรคเรื้อน แก้หัวนมแตกเจ็บ ดับพิษ และพิษฝีดาษ
ผล ใช้แก้พิษต่าง ๆ สีของผลช่วยแต่งอาหารให้น่ารับประทาน
ใบ ดอกอ่อนและยอดอ่อน นำมารับประทานเป็นอาหาร เป็นผักสด หรือปรุงใส่แกง

หมายเหตุ

-

แหล่งอ้างอิง

มูลนิธิโครงการหลวง.2552. องค์ความรู้เรื่องพืชป่าที่ใช้ประโยชน์ทางภาคเหนือของไทย เล่ม 3. อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด. กรุงเทพมหานคร. 720 น.

สถาบันวิจัยและพัฒนาที่สูง (องค์กรมหาชน). 2553. “Malabar nightshade, Ceylon spinach.” [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา https://eherb.hrdi.or.th/search_result_details.php?herbariumID=169&name=Malabar%20nightshade,%20Ceylon%20spinach (15 ตุลาคม 2559)

The Plant List. 2013. “Basella alba L.” [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-360840 (24 กรกฎาคม 2560)

wikipedia. "Basella alba.” [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา https://en.wikipedia.org/wiki/Basella_alba (24 กรกฎาคม 2560)

แหล่งอ้างอิงการจำแนก

-

แหล่งอ้างอิงการใช้ประโยชน์

-

สถานะของข้อมูลพรรณไม้
แบบร่าง
รายการรูปภาพ

กลับหน้ารายการพรรณไม้ แก้ไขข้อมูล จัดการรูปภาพ พิมพ์ QR Code ของพืชนี้ ลบข้อมูลพรรณไม้นี้