รายละเอียดพรรณไม้ : RPRP-00803


ชื่อวิทยาศาสตร์

Bixa orellana L.

สกุล

Bixa L.

สปีชีส์

orellana

Variety

-

Sub Variety

-

Form
-
ชื่อพ้อง / ชื่อดั้งเดิม

Bixa orellana var. orellana

Bixa americana Poir.

Bixa katangensis Delpierre

Bixa odorata Ruiz & Pav. ex G.Don

ชื่อไทย
คำเงาะ
ชื่อท้องถิ่น
คำเงาะ คำแงะ คำไทย คำแฝด (กรุงเทพฯ)/ คำยง (เขมร)/ คำแสด (กรุงเทพฯ)/ จำปู้, ชาด (ภาคใต้)/ ชาตี (เขมร)/ ซิติหมัก (เลย)/ มะกายหยุม (ภาคเหนือ)/ ส้มปู้ (เขมร-สุรินทร์)/ แสด (ภาคเหนือ)/ หมากมอง (เงี้ยว-แม่ฮ่องสอน)
ชื่อสามัญ
Achiote/ Anatto tree/ Lipstick tree
ชื่อวงศ์
BIXACEAE
ลักษณะวิสัย
ไม้ยืนต้น ขนาดเล็ก
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

ต้น ไม้พุ่ม อาจสูงได้ถึง 8 ม. มียางสีแดง มีขนและต่อมรูปโล่สีน้ำตาลแดงหนาแน่นตามกิ่ง กลีบเลี้ยง และช่อดอกหูใบร่วงเร็ว

ใบ ใบเรียงเวียน รูปไข่หรือรูปหัวใจ ยาว 7.5-25 ซม. เส้นโคนใบข้างละ 2 เส้น ก้านใบยาวได้ถึง 12 ซม. ปลายก้านบวม

ดอก ช่อดอกแบบช่อแยกแขนง ออกตามปลายกิ่ง ยาว 8-10 ซม. บานครั้งละ 1-2 ดอก ใบประดับร่วงเร็ว มีรอยคล้ายเกล็ด ก้านดอกยาวประมาณ 1 ซม. กลีบเลี้ยง 4-5 กลีบ รูปไข่กลับ ยาวประมาณ 1 ซม. โคนมีต่อม ดอกสีขาวหรือชมพู มี 4-7 กลีบ เรียงซ้อนเหลื่อม รูปไข่กลับ ขนาดไม่เท่ากัน ยาว 1.5-4 ซม. เกสรเพศผู้จำนวนมาก รังไข่มีช่องเดียว ก้านเกสรเพศเมียยาวประมาณ 1.5 ซม.

ผล ผลแห้งแตก รูปรี ยาว 2-4.5 ซม. มีขนแข็งสีแดงหนาแน่น ยาว 1-2 ซม. เมล็ดมีปุยสีแดงหุ้ม

สภาพนิเวศ
กลางแจ้ง
สภาพนิเวศวิทยา

สามารถทนดินที่ไม่ดีได้ และกลางแดด

ถิ่นกำเนิด

มีถิ่นกำเนิดในอเมริกาเขตร้อน

การกระจายพันธุ์

อเมริกา แอฟริกา เอเชีย

การปลูกและการขยายพันธุ์

เพาะเมล็ด ตอนกิ่ง

ระยะเวลาการติดดอก
-
ระยะเวลาการติดผล
-
ประเภทการใช้ประโยชน์
สมุนไพร,พืชประดับ,พืชให้ร่มเงา

เป็นไม้ประดับ ผลใช้ทำเป็นสีผสมอาหารและเครื่องอุปโภคหลายชนิด เปลือกหุ้มเมล็ดให้สารสีแดง bixa ละลายในน้ำมันได้ ใช้ทำสีย้อม เมล็ดบดใช้ระบายเป็นสีทาร่างกายและเป็นเครื่องปรุง 

หมายเหตุ

-

แหล่งอ้างอิง

สำนักงานหอพรรณไม้ สำนักวิจัยการอนุรักษ์ป่าไม้และพันธุ์พืช กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช. “คำเงาะ.” [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://www.dnp.go.th/botany/detail.aspx?words=คำเงาะ&genus=Bixa&species=orellana&author=L. (18 พฤศจิกายน 2559)

Flora of China. “Bixa orellana.” [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=200014319 (18 พฤศจิกายน 2559)

The Plant List. 2013. “Bixa orellana L.” [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา http://www.theplantlist.org (18 พฤศจิกายน 2559)

 

แหล่งอ้างอิงการจำแนก

-

แหล่งอ้างอิงการใช้ประโยชน์

-

สถานะของข้อมูลพรรณไม้
แบบร่าง
รายการรูปภาพ

กลับหน้ารายการพรรณไม้ แก้ไขข้อมูล จัดการรูปภาพ พิมพ์ QR Code ของพืชนี้ ลบข้อมูลพรรณไม้นี้